Dijkverbetering Meanderende Maas
Het project Meanderende Maas is gestart om de dijk van Ravenstein tot Lith te versterken, de Maas aan Gelderse én Brabantse zijde meer ruimte te geven en het gebied mooier en economisch sterker te maken.
Dijkverbetering Meanderende Maas
Het project Meanderende Maas is gestart om de dijk van Ravenstein tot Lith te versterken, de Maas aan Gelderse én Brabantse zijde meer ruimte te geven en het gebied mooier en economisch sterker te maken.
Projectopdracht
Het project Meanderende Maas is gestart om de dijk van Ravenstein tot Lith te versterken, de Maas aan Gelderse én Brabantse zijde meer ruimte te geven en het gebied mooier en economisch sterker te maken. Zo’n 25 kilometer dijk tussen Ravenstein en Lith is instabiel of heeft last van piping. De behoefte aan dijkversterking bood kansen voor de ontwikkeling van het omsloten gebied van de Meanderende Maas. Kansen voor natuur, recreatie, cultuur, leefomgeving en economie. De combinatie van dijkversterking met rivierverruiming en gebiedsontwikkeling leek voor waterschap Aa en Maas een logische keuze.
Projectinformatie
Periode: 2017 – heden
Opdrachtgever: Waterschap Aa en Maas
Betrokken TAUW professionals:
- Sybren Boukema
- Esther van Rosmalen
- Harm Bolle
- Maartje van Ravenstein
- Iris Koekoek
- Lex Bekker
- Barbara Mul
- Hugo Weimer
- Mirjam Hulsbos
- Harco Hartemink
- Wendy Liefting
- Marc Steenvoorden
Over het project
Met dit project van riviergebied- en natuurontwikkeling ontstaat een rivier-natuurpark. Het combineren van de afgraving van de uiterwaarden en dijkverhoging leverde een enorme duurzaamheidswinst op. Voor de verhoging van de dijk zou de gebiedspecifieke grond uit de uiterwaarden kunnen worden gebruikt. In de ontstane natuur komt nieuwe vegetatie op, wat in de bouwfase van het project heeft bijgedragen aan het compenseren van de CO2-uitstoot. Het project maakt deel uit van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) en het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT).
Verkenningsfase en planuitwerkingsfase
In de eerste fase van het project heeft TAUW gewerkt aan de HWBP/MIRT-verkenningsfase (2017-2020). Het doel was om de opdrachtgever te helpen bij de besluitvorming over de gebiedsvisie, kansrijke alternatieven, voorkeursalternatief (VKA) en de interprovinciale structuurvisie. Alle mijlpalen zijn behaald binnen de strakke planning.
In de planuitwerkingsfase (gestart in 2020) is het VKA uitgewerkt in een technisch 3D-ontwerp in samenwerking met Witteveen+Bos. Samen met landschapsarchitect Land-id is het integrale (ruimtelijk) ontwerp gemaakt en het participatietraject met de lokale stakeholders uitgevoerd. TAUW voerde ook het contractmanagement, planproces, projectbeheersing en planning, conditioneringsonderzoek (bodem, water, natuur, cultuurhistorie en archeologie) en hoofdvergunningen uit die nodig waren om het project te realiseren, waaronder het projectplan Waterwet en de Milieueffectrapportage (MER).
Innovatie en duurzaamheid
Innovatie en duurzaamheid waren zeer belangrijke elementen in dit project. Het pipingprobleem (water dat onder de dijk door stroomt en zand meeneemt) was een probleem dat speciale aandacht vergde. TAUW ontwikkelde een innovatie die gebruik maakt van geohydrologische modellen en informatie om meer inzicht te krijgen in het pipingprobleem (zie: Regionaal grondwatermodellering voor piping (GAP) | TAUW).
Samenwerkingen
Voor dit project werd een samenwerkingsovereenkomst getekend door het Ingenieursteam Meanderende Maas (lMM) dat bestaat uit leden van de organisaties Witteveen+Bos, TAUW en Land-id. Het Engineering team werkte samen met de 10 partners van het gebied. De partners van het project zijn waterschap Aa en Maas, provincie Noord-Brabant en Gelderland, Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat, Natuurmonumenten, Waterschap Rivierenland en de gemeenten Oss, Wijchen en West Maas en Waal.
Door de samenwerkingsfilosofie ‘best for project’ is een constructieve en intensieve samenwerking ontstaan. De basis van de samenwerking is gelijkwaardigheid tussen de betrokken partners. Het team Engineering stuurt op ‘daar waar het om gaat’, denkend vanuit de integrale samenhang van techniek, participatie en besluitvorming. TAUW vervulde in de verkenningsfase een rol als trekker en schakelde in de planontwikkelingsfase een ondersteuner in (m.u.v. de planproducten). We adviseerden onze partners, gaven onze mening en accepteerden als dingen anders gingen dan verwacht, waarbij we onze partners nog steeds waarderen. Waterschap Aa en Maas complimenteerde TAUW met deze prestatie.
Door de inhoudelijke en contractuele besprekingen te scheiden kon het project altijd doorgaan, wat er ook aan de hand was. Deze manier van werken was efficiënt, plezierig en droeg bij aan de filosofie van ‘best for project’. Binnen dit project hebben we gewerkt vanuit de kracht van elke organisatie. Dit gaf elke organisatie vertrouwen in elkaar en om het beste voor dit project te doen en leidde tot een grote tevredenheid bij het waterschap.
Het eindresultaat
In samenwerking met de IPM-leden van het waterschap is het team Engineering er als eerste in geslaagd een voorkeursalternatief (VKA) op te leveren. Het VKA is betaalbaar en haalbaar binnen de complexe context en de mijlpalen van het project en wordt door alle partners geaccepteerd. De volgende stap was het maken van het voorontwerp (VO) en definitief ontwerp (DO+) van de dijkversterking en gebiedsontwikkeling (zie Interactieve Kaart (innovaviewer.nl)).
Het projectteam werkte aan een ontwerp waarbij de lokale stakeholders betrokken werden in werksessies, keukentafelgesprekken en dijktafelbijeenkomsten. Na het besluitvormingsproces konden de vergunningen worden aangevraagd, grondverwervingstekeningen worden gemaakt en de realisatie worden voorbereid. Medio 2023 starten de bouwwerkzaamheden. In 2025 is de dijkversterking gereed en in 2028 moet het hele project gereed zijn. Het resultaat is een sterke Maasdijk met een goede ruimtelijke kwaliteit, mooie meanders en meer ruimte voor de Maas, natuur en mens.
Door de integrale aanpak van dit project ontstaat er een duurzame en leefbare dijk met ruimte voor het rivierwater en natuurgebied met recreatieve en culturele mogelijkheden voor de 270.000 inwoners van het Ravenstein-Lith gebied. Door samenwerking met alle betrokken partners zijn innovatieve oplossingen ontstaan en zijn kosten verlaagd. Dit sluit aan bij onze TAUW-doelen om compleet, integraal, duurzaam en participerend te werken aan het verbeteren van onze leefomgeving.
Tim Smit, omgevingsmanager Waterschap Aa en Maas: “Het project is complex in de samenwerking omdat de tien administratieve partners elk hun eigen belangen, doelen, systemen en kasstromen hebben. Wij zijn een pionier in het combineren van al deze belangen. Dit werkt heel goed. De drijfveer is dat iedereen de kansen in dit project omarmt.”
Het is onze verantwoordelijkheid om met verstand en zorg met onze bodem om te gaan.
Dat is waarom wij tot de bodem gaan om professionals te vinden die zich hier elke dag weer voor willen inzetten.
In 2020 heeft TAUW verontreinigde grond veilig en duurzaam gesaneerd op een voormalig industrieterrein in de metropoolregio São Paulo (Brazilië) met behulp van een thermisch activeringsmechanisme.
The World Bank en de regering van Kosovo (GOK) hebben het Greening Land-project geïnitieerd. De uitdaging bestond uit o.a. de ontwikkeling van een saneringsplan waarin landherontwikkeling is geïntegreerd.
